Romania Thuế giá trị gia tăng (TVA)

Luật số 141/2025 – Gói biện pháp tài chính, ngân sách của Romania: Những điều người nộp thuế cần biết trước ngày 1/8

Bucharest – Ngày 25/7/2025, Chính phủ Romania đã chính thức công bố Luật số 141/2025 về một số biện pháp tài chính, ngân sách, được đăng tải trên Monitorul Oficial số 699. Đây là gói cải cách tài khóa lớn, nhằm củng cố ngân sách nhà nước và đáp ứng yêu cầu giảm thâm hụt tài chính theo tiêu chuẩn của Liên minh châu Âu. Luật sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 với nhiều thay đổi ảnh hưởng trực tiếp đến cả người dân và doanh nghiệp.

Mục tiêu của luật

Theo thông tin từ Bộ Tài chính, Luật 141/2025 tập trung vào việc:

• Tăng nguồn thu ngân sách thông qua điều chỉnh thuế và đóng góp bảo hiểm xã hội.
• Hạn chế chi tiêu thường xuyên để giảm thâm hụt ngân sách xuống mức mục tiêu khoảng 8% GDP.
• Đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và củng cố uy tín tài chính quốc gia trong mắt các tổ chức quốc tế.

Những thay đổi lớn từ ngày 1/8/2025

1. Thuế giá trị gia tăng (TVA)

• Cota tiêu chuẩn tăng từ 19% lên 21%.
• Cota giảm 5% và 9% được hợp nhất thành 11% và áp dụng cho thực phẩm, sách, báo chí, dịch vụ du lịch – khách sạn (HoReCa) và một số tiện ích cơ bản.
• Một số sản phẩm và dịch vụ trước đây được hưởng ưu đãi sẽ chuyển sang mức 21%, bao gồm thực phẩm chứa hàm lượng đường cao, tấm pin năng lượng mặt trời, bơm nhiệt và nhà ở xã hội (trừ hợp đồng ký trước 1/8/2025 và bàn giao trước 1/8/2026).

2. Thuế cổ tức và ngân hàng

• Thuế cổ tức tăng từ 10% lên 16% kể từ 1/1/2026. Tuy nhiên, cổ tức phân phối dựa trên báo cáo tài chính tạm thời năm 2025 vẫn áp dụng mức 10%.
• Ngân hàng phải nộp thuế phụ doanh thu 4% (trước đây 2%), áp dụng từ 1/7/2025.

3. Đóng góp bảo hiểm xã hội (CASS)

• Người nhận lương hưu trên 3.000 lei/tháng phải đóng CASS 10% phần vượt quá mức này.
• Người hưởng trợ cấp thất nghiệp, chăm con và một số nhóm phụ thuộc (trước đây miễn CASS) nay phải tự đăng ký và đóng bảo hiểm nếu muốn duy trì quyền lợi y tế.
• Đối với người phụ thuộc tự nguyện, CASS được nộp theo hình thức tạm ứng 25% và phần còn lại vào tháng 5 năm sau.

4. Thu nhập từ đầu tư và trò chơi có thưởng

• Lãi từ trái phiếu doanh nghiệp Romania phát hành trên thị trường quốc tế chịu thuế 10%, khai báo qua Declarația Unică.
• Thu nhập từ trò chơi có thưởng chịu mức thuế cao hơn trước, từ 4% đến 40% tùy bậc.

Tác động trực tiếp đến người nộp thuế

1. Doanh nghiệp phải cập nhật hệ thống kế toán, hóa đơn điện tử theo mức thuế mới.
2. Nhà đầu tư nên cân nhắc rút cổ tức năm 2025 trước thời điểm 1/1/2026 để được hưởng thuế suất 10%.
3. Người hưởng lương hưu cao và trợ cấp xã hội cần chuẩn bị để đóng thêm CASS.
4. Người phụ thuộc trước đây được bảo hiểm miễn phí (cha mẹ, vợ/chồng không có thu nhập) cần tự đăng ký bảo hiểm và đóng phí.

Lộ trình thực hiện

• 25/7/2025 – Luật 141/2025 được công bố.
• 1/8/2025 – Điều chỉnh TVA, CASS và các khoản liên quan chính thức có hiệu lực.
• 1/1/2026 – Thuế cổ tức tăng lên 16%.

Khuyến nghị cho người dân và doanh nghiệp

• Rà soát ngay hợp đồng và hóa đơn, điều chỉnh kịp thời để tránh vi phạm thuế.
• Lập kế hoạch tài chính cho năm 2025 để tận dụng mức thuế cổ tức cũ.
• Đăng ký đóng CASS tự nguyện nếu không còn thuộc diện miễn trừ.
• Theo dõi hướng dẫn chi tiết từ Bộ Tài chính và Cơ quan Thuế quốc gia (ANAF) để tuân thủ chính xác.
•  Luật số 141/2025 là bước đi quan trọng của Romania trong quá trình cải cách tài khóa. Các biện pháp mới, dù gây tác động trước mắt đến chi phí của người dân và doanh nghiệp, được kỳ vọng sẽ góp phần ổn định ngân sách và đảm bảo phát triển kinh tế lâu dài. Người nộp thuế nên nắm rõ và chuẩn bị ngay từ bây giờ để thích ứng kịp thời với những thay đổi sẽ bắt đầu từ ngày 1/8/2025.
• Tùng Tuyết Rumani